Komete i sastav

PočaljiNaslov: Komete i sastav Juče u 3:50 pm Odgovoriti sa citatom Izmeni/Izbriši poruku Obriši ovu poruku
Komete

Komete
su hladna nebeska tela, najčešće vidljiva teleskopom, ređe golim okom.
Promenljivog su izgleda i oblika na kojem posmatrač razlikuje jezgro
zvezdolikog oblika sastavljeno odjednog ili više čvrstih delova,
relativno skromnih dimenzija (od nekoliko do više stotina km).
Obavijene su gasovitim omotačom (komom) po kome nose naziv.Jezgro i
omotač sačinjavaju glavu komete. Dimenzije glave su 10-15 hiljada
km-kod malžnjih, do više stotina hiljada km-kod većih. Kad se približi
Suncu kod komete se počne pojavljivati rep, u početku kratak i slab a
kasnije duži i jači, prav ili povijen a katkad i vižestruki plamenasti
produžetak glave usmjeren uglavnom suprotno od Sunca. Dužina repa
iznosi po više miliona km. Zabilježene su dužine i po nekoliko stotina
miliona km. Ukupna masa komete je procijenjena na bar milioniti dio
Zemljine što znači preko 6.000 mil. tona. Prema dimenzijama prostora
koji zauzimaju, gustine kometa su neznatne. Da je tako potvrđuje i
činjenica da se sjaj zvijezda čak ni onih najslabijih ni najmanje ne
mijenja pri prolasku kometa ispred njih. Svjetlost koju posjeduju
komete su dijelom odbijeni Sunčevi zraci a dijelom potiče od usijanih
gasova poput: ugljenmonoksida,nitrogena, hidrougljenika, cijanogena i
dr. koje Sunce pobuđuje na zračenje. Prema načinu kretanja oko Sunca
komete se dijele na: periodične (200) i neperiodične (350 poznatih).
Prva grupa se dijeli u dvije podgrupe: Kratkoperiodične (vraćaju se u
razmacima 3-100 godina) i dugoperiodične (vraćaju se u razmacima od po
više od 100 godina pa do više desetina hiljada godina). Neperiodične se
ne vraćaju. Kod kratkoperiodičnih se afeli njihovih putanja nalaze
mahom u blizini putanje neke od velikih planeta. U skladu sa ovom
osobinom ove komete su svrstane u tzv. porodice kometa. Tako postoje:
Jupiterova porodica-50 kometa sa periodom ispod 10 god., Saturnova
porodica-7 kometa sa periodom 10-20 god., Uranova porodica-3 komete sa
periodom 20-40 god., Neptunova porodica-9 kometa sa periodom 40-100
god. Porijeklo porodica objašnjava se snažnim privlačnim dejstvom
planete kroz čiju akcionu sferu prolaze date komete.

!




Najpoznatija
i najviše posmatrana kometa je Halejeva kometa. Ime je dobila po
engleskom astronomu Edmundu Haleju iako je on nije prvi otkrio. Njegove
zasluge se ogledaju u određivanju njene periodičnosti o čemu do tada
nije bilo riječi. Halej je predvidio njeno ponovno pojavljivanje
1758-59 što se i dogodilo. Period njenog pojavljivanja se kreće u
intervalu 74-77 godina. pri njenom prolasku vidljiva je golim okom sa
Zemlje. Kad na svojoj izduženoj putanji dođe u afel-najudaljeniju tačku
od Sunca, nalazi se više od milijardu km van Neptunove putanje. Kad se
nađe u perihelu-najbliža Suncu, njena udaljenost od Sunca je 88 mil.km
što znači da se nalazi unutar prostora obuhvaćenog Zemljinom putanjom
oko Sunca. Pri ulazu u taj prostor i izlazu iz njega prolazi kroz
položaje najbliže Zemljinoj orbiti. U tim tačkama njena razdaljina od
Zemlje može biti svega 15 mil. km. Često se dešavalo da Zemlja prođe
kroz njen rep. Pri njenom prolasku pored Zemlje 1910 god. 18. maja
Zemlja je prošla kroz njen rep, srećom bez posljedica. 1948 prošla je
kroz svoj afel a 1986 kroz perihel.

Smatra se da su u dalekoj
prošlosti komete bombardovale Zemlju i tako punile današnja mora i
okeane vodom. Naime komete nose velike količine leda te je njihovim
dolaskom na Zemlju taj led počeo da se topi. Pošto se u tom ledu nalaze
i primjese drugih čestica i prašine, smatra se da je zbog toga morska
voda slana. Takođe se smatra da je kometa "zbrisala" dinosaure sa lica
Zemlje a to potvrđuju fosili duboko pod zemljom. Vjeruje se da će u
dalekoj ili bliskoj budućnosti ponovo pasti kometa pa ćemo i mi kao i
dinosauri nestati i nestaće života na Zemlji. KO ZNA!!!